Bài Phỏng vấn của Japan Foundation (Số 8) JENESYS tháng 3/2009: “Bảo vệ Môi trường thông qua Đa dạng hóa sinh học và Nghiên cứu về tính phát triển bên vững” Chu ngọc Quân – Nhận thức từ những bài học về bảo vệ môi trường từ chuyến đi giao lưu và

Sự kiện

Thiên nhiên và môi trường trên trái đất hiện nay đang chịu nhiều ảnh hưởng từ quá trình phát triển kinh tế của con người và “Đa dạng hóa sinh học” đang là một trong những biện pháp tối ưu giúp cải thiện tình hình. Đa dạng hóa sinh học không chỉ đem lại cho chúng ta giá trị về mặt kinh tế, mà còn giúp cho con người biết cách sống hòa hợp hơn với thiên nhiên. Nhằm hướng tới mục tiêu phát triển bền vững đó, việc dạng hóa sinh học cần được chú trọng và đề cao, đặc biệt ở các quốc gia Đông Á, nơi có mật độ dân cư cao nhất thế giới. Trên cơ sở đó, Quỹ Giao lưu Quốc tế đã tổ chức chương trình JENESYS tháng 3/2009 với chủ đề “Bảo vệ Môi trường thông qua Đa dạng hóa sinh học và Nghiên cứu về tính phát triển bền vững”, với các thành viên tham gia đến từ các quốc gia thuộc khu vực Đông Á, trong đó có Việt Nam.

Trong mục phỏng vấn tháng này, Trung tâm muốn giới thiệu đến bạn đọc về anh Chu Ngọc Quân, đại diện duy nhất của Việt Nam được chọn tham gia chương trình. Hiện anh Quân đang công tác tại Văn phòng CITES – Cục Kiểm Lâm – Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, và mảng hoạt động chính của anh là bảo vệ môi trường và động vật hoang dã.
Chào Anh Quân, chuyến đi vừa rồi của anh sang Nhật Bản diễn ra tốt đẹp chứ? Anh có thể chia sẻ đôi chút?
Vâng, mọi thứ đều diễn ra rất tốt đẹp và tôi muốn chia sẻ niềm vui của mình với mọi người vì đã được lựa chọn là người tham gia chương trình JENESYS – Nhà Lãnh đạo trẻ Đông Á tháng 3/2009. Đây là lần thứ 2 tôi đến thăm đất nước Nhật Bản, và chuyến đi này để lại trong tôi nhiều kỷ niệm đẹp, với ấn tượng mạnh mẽ về đất nước của những con người mến khách, về sự hòa hợp trong lối nghĩ và hành động của giới trẻ các nước trong khu vực. Điều đó khiến tôi nghĩ đến một tương lai hòa bình, phồn thịnh và đoàn kết giữa các quốc gia khu vực Đông Á.
Anh đã tham gia những hoạt động gì tại Nhật Bản? Anh có thể chia sẻ với bạn đọc?
Tất nhiên rồi! Cũng như các thành viên khác, tôi đã tham gia toàn bộ lịch trình của chương trình, bao gồm: Thuyết trình và thảo luận về bảo vệ đa dạng sinh học; Nghiên cứu hiện trường tài nguyên đa dạng sinh học của Nhật Bản tại một số vùng đa dạng sinh học tiêu biểu; Nghiên cứu một số bài học kinh nghiệm mà Nhật Bản đã trải qua như một sự trả giá cho sự đánh đổi giữa bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế; Thăm và làm việc với các tổ chức Chính phủ và Phi Chính phủ; Tiếp kiến thứ trưởng Bộ Ngoại Giao Nhật Bản về chủ đề tiềm năng phát triển Kinh tế thông qua đa dạng hóa sinh học.

Hội thảo về thực trạng và biện pháp bảo vệ môi trường

Song song với lịch trình, cả đoàn đã được tới thăm thực tế rất nhiều địa điểm nổi tiếng của Nhật Bản. Ví dụ như, trường Đại học Kyushu, một trường đại học lớn ở phía Nam Nhật Bản, nơi đào tạo nhiều nhà khoa học nổi tiếng trong lĩnh vực công nghệ sinh học và bảo tồn thiên nhiên; Khu bảo tồn đa dạng sinh học vườn quốc gia Kirishima – Yaku, một hòn đảo nhỏ hình ngũ giác nằm ở phía Nam tỉnh Kyushu, được bao bọc bởi rừng rậm ôn đới và là nơi được công nhận là di sản thiên nhiên thế giới; Đảo Minamata, nơi từng bị ô nhiễm nặng nề do chất thải từ các nhà máy hóa chất tại đây gây ra, và người Nhật gần như đã phải trả giá 50 năm để khôi phục lại hệ sinh thái cho vùng biển này; Vịnh Isahaya, vv. Ngoài ra, đoàn cũng được tham gia giao lưu văn hóa với người dân ở một số vùng phía Nam Nhật Bản.
Một hành trình đầy thú vị! Vậy, tại diễn đàn JENESYS, anh đã chia sẻ điều gì về Việt Nam với bạn bè quốc tế?
Tại diễn đàn JENESYS, tôi đã trình bày về hai vấn đề: (1) Thực trạng công tác bảo vệ tài nguyên rừng của Việt Nam; (2) Giới thiệu về đất nước, con người và truyền thống văn hóa các dân tộc của Việt Nam. Tôi đánh giá rất cao nội dung trình bày của đại diện đến từ các quốc gia trong khu vực, và đặc biệt ấn tượng bởi bài trình bảy về nạn ô nhiễm biển do sự cố tràn dầu của đại diện đến từ Hàn Quốc. Đó chính là hồi chuông cảnh báo mỗi chúng ta về ý thức bảo vệ môi trường.
Sau chuyến đi, anh đánh giá thế nào về chương trình và anh đã học hỏi được điều gì và những điều đó có ý nghĩa như thế nào đối với lĩnh vực hay ngành nghề mà anh đang theo đuổi?
Tôi cho rằng, phương pháp tiếp cận đa chiều là điều mà tôi học hỏi được từ những người bạn đồng hành với mình trong chương trình. Khi nêu ra một vấn đề cần giải quyết, họ luôn đưa ra nhiều cách tiếp cận khác nhau và những phương pháp giải quyết vấn đề rất khoa học và hữu ích. Ngoài ra, các kinh nghiệm về phát triển kinh tế đan xen với bảo vệ môi trường của Nhật Bản là những bài học quý báu cho các nước trong việc định hướng phát triển bền vững cho quốc gia mình.
Chương trình cũng đã thực sự tạo ra một sân chơi, nơi mọi người có thể đến để không chỉ giao lưu văn hóa với nhau, mà còn có thể chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm về bảo vệ môi trường của các quốc gia trong khu vực Đông Á, hứa hẹn cơ hội hợp tác tốt đẹp cho thế hệ thanh niên trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Việc tạo ra một chương trình mang tính giao lưu học hỏi như JENESYS quả là một sáng kiến hay. Khi giới trẻ – chủ nhân của tương lai có cơ hội để hiểu nhau hơn trước khi họ được giao nhiệm vụ mạn đàm các vấn đề quan hệ quốc tế, điều này sẽ góp phần giúp cho mối quan hệ giữa các quốc gia trong khu vực được nâng lên một mức toàn diện hơn, và tôi cho rằng, chương trình JENESYS đã làm được điều đó. Chính JENESYS đã và sẽ tạo nền tảng cho hòa bình, phát triển và thịnh vượng chung cho tương lai các nước trong khu vực.
Như anh đã trình bày ở trên, mục đích của chương trình JENESYS chính là tạo ra một mạng lưới giao lưu thanh niên khu vực Đông Á, cụ thể hơn là giao lưu và trao đổi thông tin và kinh nghiệm về các vấn để chung của xã hội nhưng được đặt trong những bối cảnh khác nhau ở mỗi nước khác nhau. Anh đánh giá thế nào về những người cùng tham gia chương trình với mình?
Phải công nhận rằng, các thành viên tham gia được lựa chọn từ các nước khu vực Đông Á đều có trình độ chuyên môn cao, thuộc nhiều lĩnh vực và từ nhiều tổ chức về Môi trường khác nhau. Đoàn tham gia lần đó có 04 người thuộc các tổ chức Phi Chính phủ, 06 người thuộc cơ quan Chính phủ, 04 nghiên cứu viên, 01 cán bộ giảng dạy đại học và 01 nhà báo. Tuy nhiên, tất cả đều có chung một mối quan tâm về sự suy thoái môi trường và đa dạng sinh học tại mỗi quốc gia và đều mong muốn có được sự hợp tác nhiều hơn nữa để cùng nhau giải quyết vấn đề này.

Anh Quân cùng một số thành viên tham gia đoàn

Một bật mí nho nhỏ là tất cả các thành viên, trong đó có tôi, cùng với sự hỗ trợ của Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản, đang cùng nhau xây dựng một diễn đàn trên Google group, để tiếp tục giữ liên lạc và trao đổi kinh nghiệm với nhau về lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Cuối cùng, qua buổi phỏng vấn ngày hôm nay, anh có điều gì muốn chia sẻ hoặc có lời nhắn gì muốn gửi tới Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam?
Đây là lần đầu tiên tôi được biết về Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam. Với quan điểm cá nhân tôi, tôi hy vọng Trung tâm sẽ mở rộng và phát triển hơn nữa các chương trình giao lưu, đặc biệt tới các vùng nông thôn, nơi cuộc sống của người dân vẫn còn khó khăn và cần được sự quan tâm hơn nữa từ Chính Phủ và cộng đồng.
Bên cạnh đó, tôi cũng hy vọng Trung tâm sẽ tiếp tục quan tâm tới những thành viên đã từng tham gia chương trình JENESYS, ví dụ như, tổ chức các buổi hội thảo về chủ đề môi trường, để chúng tôi liên tục được trao đổi và tiếp thu những kinh nghiệm mới mẻ từ những người tham gia khác.
Cuối cùng, tôi muốn gửi lời cảm ơn tới Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản và Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam.
Cảm ơn anh đã nhận lời mời tham gia buổi phỏng vấn với những chia sẻ đầy thú vị vừa rồi!
Trung tâm chúc anh đạt được thành công trong cuộc sống! .