Cùng tình yêu với đất nước Nhật Bản từ thời niên thiếu, Song Lan Anh, cô sinh viên ngày nào của Khoa Nhật Bản trường Đại học Hà Nội, giờ đã đứng vào hàng ngũ những người đi tiên phong trong công tác giảng dạy Ngôn ngữ và Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam. Ngoài công việc giảng dạy ở trường Đại học, chị còn tham gia làm cộng tác viên của Đài truyền hình Việt Nam như lồng tiếng, thuyết minh, dịch phim truyện và các chương trình giới thiệu về đất nước và con người Nhật Bản. Một điều thú vị là trước đây chị Lan Anh đã từng tham gia dịch truyện Đôrêmôn, bộ truyện tranh thiếu nhi nổi tiếng của Nhật Bản được các em nhỏ Việt Nam yêu thích và là dịch giả của cuốn tiểu thuyết “Sắc lá momiji” (Tên gốc:“Kinshu”; Tác giả: Miyamototeru) vừa được xuất bản tại Việt Nam năm 2008. Vừa kết thúc chương trình học bổng dài hạn “Chương trình Thạc sỹ về Nghiên cứu, Giảng dạy Ngôn ngữ và Văn hóa Nhật Bản”, do ba cơ quan liên kết đào tạo là Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản (The Japan Foundation), Trường Đại học Nghiên cứu Chính sách Nhật Bản (GRIPS) và Viện Nghiên cứu Quốc ngữ Nhật Bản, cô giáo trẻ Song Lan Anh tự hào trở về với tấm bằng thủ khoa và ấp ủ mong muốn được truyền đạt những kiến thức mà mình tích lũy được cho các bạn sinh viên yêu tiếng Nhật ở Việt Nam.
Cô giáo Song Lan Anh tại Nhật Bản
Chào chị Song Lan Anh, sau khi đạt thành tích thủ khoa của khóa đào tạo Thạc sỹ về Nghiên cứu, giảng dạy ngôn ngữ Nhật Bản, chị chắc hẳn đang cảm thấy rất hài lòng! Để đạt được thành tích như vậy, chị Song Lan Anh đã phải cố gắng như thế nào?
Cảm ơn bạn! Trước tiên, tôi muốn gửi lời cảm ơn tới Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản và các thành viên của Quỹ tại Việt Nam và Nhật Bản, cùng Trường Đại học Nghiên cứu Chính sách Nhật Bản (GRIPS), Viện Nghiên cứu Quốc ngữ Nhật Bản đã lựa chọn tôi tham gia chương trình, đồng thời đã luôn ủng hộ và hỗ trợ cho tôi trong suốt thời gian tham gia chương trình. Được lựa chọn tham gia chương trình quả thực là một vinh dự lớn với tôi.
Ngay từ những giờ học đầu tiên, tôi đã cảm nhận được những khó khăn, vất vả của khóa học này, đặc biệt với một sinh viên lần đầu tiên sang Nhật du học như tôi. Tôi đã tự nhủ với bản thân rằng, phải thật cố gắng, cố gắng hết sức mình. Và rồi, tôi cũng nhận thức được rằng, nếu chỉ bằng sức lực của riêng cá nhân mình thì sẽ không đủ, để thành công thì sự hợp tác và liên kết là vô cùng quan trọng. Do vậy, tôi đã có được mối quan hệ tốt với những người bạn Nhật, cùng những người bạn đồng khóa. Chúng tôi đã cùng hợp tác và hỗ trợ, chia sẻ với nhau rất nhiều trong học tập và nghiên cứu.
Cô giáo Song Lan Anh và những người bạn cùng khóa học
Kết quả là, tuy thời gian tham gia chương trình ngắn ngủi (1 năm), nhưng tôi đã tiếp thu được nhiều kiến thức giúp cho mình có thêm nguồn lực và niềm đam mê với tiếng Nhật. Kiến thức là vô biên, vì thế ngoài việc truyền đạt kiến thức, các giáo viên hướng dẫn chủ yếu truyền đạt cách nhìn nhận vấn đề cùng phương pháp nghiên cứu để người học có thể tự tìm ra cho mình những phương pháp giảng dạy phù hợp nhất với bối cảnh của nước mình. Ở đây, tôi luôn nhận được sự hỗ trợ và bám sát nhiệt tình của các giáo viên hướng dẫn. Các thầy, cô đã truyền cho tôi niềm đam mê với công việc nghiên cứu, một công việc luôn đòi hỏi sự tỉ mỉ và nhẫn nại cao từ người nghiên cứu. Tôi luôn tâm niệm rằng, nếu có trong mình niềm đam mê thì cho dù con đường phía trước có khó khăn đến mấy mình cũng sẽ vượt qua. Và, niềm đam mê với công việc sẽ là động lực cho những nghiên cứu và sáng tạo không ngừng nghỉ. Tôi cũng vinh dự khi được Hội đồng đánh giá là học viên có thành tích xuất sắc nhất và mong muốn rằng, khi trở về sẽ làm được những việc xứng đáng với sự ghi nhận của các thầy, cô giáo.
Trong Lễ tốt nghiệp, chị Song Lan Anh được Hội đồng Trường đánh giá
là sinh viên xuất sắc nhất của khóa học
Chị có thể cho biết chủ đề chị đã lựa chọn để nghiên cứu?
Năng lực diễn đạt tiếng Nhật của sinh viên Trường Đại học Hà Nội có hai nhược điểm sau: Thứ nhất, sinh viên chưa thể diễn đạt tốt điều mình muốn trình bày bằng một chuỗi phát ngôn. Thứ hai, sinh viên chưa có được sự tự tin khi nói chuyện bằng tiếng Nhật. Chính vì thế, tôi cũng nhận thấy rằng, có rất nhiều sinh viên chưa phản ứng nhanh với hình thức thuyết trình ngay tại chỗ, khi không có sự chuẩn bị trước. Do vậy, tôi đã nghiên cứu về đề tài: “Tác động của hoạt động peer trong giờ học thuyết trình không chuẩn bị trước – Đề xuất cải tiến giờ học nói của Khoa Nhật Bản, Trường Đại học Hà Nội -”. Đây là một kiểu hoạt động theo nhóm do các sinh viên tự đưa ra lời khuyên cho nhau để cải thiện năng lực thuyết trình của mình. Tôi đã chứng minh được rằng hoạt động này không chỉ nâng cao được năng lực diễn đạt, giúp giảm thiểu đi sự lo lắng của sinh viên khi nói tiếng Nhật, mà còn kích thích sự sáng tạo, thúc đẩy tinh thần hợp tác và chia sẻ giữa các sinh viên với nhau. Tôi hy vọng rằng, nghiên cứu của mình sẽ được ứng dụng vào giảng dạy tại Việt Nam và sẽ nhận được sự hợp tác và chia sẻ từ các đồng nghiệp của mình, để cùng nâng cao công tác giảng dạy tiếng Nhật tại Việt Nam.
Quả thực chị là người rất tâm huyết với nghề. Như chị biết, để tham gia chương trình của Quỹ, mỗi người đều phải chuẩn bị cho mình những hành trang khá kỹ lưỡng. Vậy chị có thể chia sẻ với các bạn tham gia chương trình sau này bí quyết để được lựa chọn?
Tôi đã có sự chuẩn bị khá kỹ lưỡng khi nộp đơn tham dự khóa học này.
Ví dụ như, tôi phải chứng minh được sự tham gia tích cực của mình vào những hoạt động giảng dạy tiếng Nhật và giới thiệu về văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam, làm bản điều tra về năng lực nói của sinh viên và phương pháp giảng dạy nói của giáo viên để lấy thông tin hoàn thành cho kế hoạch nghiên cứu khi nộp hồ sơ. Theo tôi, tốt nhất trước khi tham gia một chương trình gì, mình nên có sự tham khảo kỹ lưỡng từ những người đi trước để học hỏi kinh nghiệm của họ. Nhưng điều quan trọng hơn cả là các bạn cần phải có tâm huyết và niềm đam mê thực sự với tiếng Nhật, cũng như công tác giảng dạy.
Tôi cũng có lời khuyên dành cho những bạn đang theo học tiếng Nhật, đó là phải luôn chăm chỉ, kiên trì, nhẫn nại và đặc biệt phải có tình yêu với nghề nghiệp mà mình lựa chọn.
Trong giờ thảo luận
Trong thời gian sinh sống và học tập một năm tại Nhật, chị Lan Anh chắc hẳn có nhiều kỷ niệm muốn chia sẻ với bạn đọc?
Như đã nói, thời gian ở Nhật Bản tuy không lâu, nhưng tôi đã có nhiều kỷ niệm với cuộc sống nơi đây. Những tháng ngày học tập tại Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản (The Japan Foundation), Trường Đại học Nghiên cứu Chính sách Nhật Bản (GRIPS) và Viện Nghiên cứu Quốc ngữ Nhật Bản sẽ mãi mãi là những kỷ niệm không thể nào quên đối với tôi. Tôi rất ấn tượng về sự tận tình của các giáo viên người Nhật. Từ lúc bắt đầu khóa học cho tới lúc tốt nghiệp, các thầy, cô đã luôn ở bên cạnh, theo sát quá trình học tập của các sinh viên. Và ngay cả khi tôi đã trở về nước, tôi vẫn nhận được thư liên lạc của các cô giáo hướng dẫn dặn dò về những cố gắng trong công việc.Giờ đây, khi đã trở về với công việc thường ngày, những kiến thức, những tâm huyết mà tôi đã đón nhận đươc từ các thầy, cô sẽ là nguồn năng lượng giúp tôi vững tin đứng trên bục giảng. Hình ảnh những giờ học với các thầy, cô tận tình giảng bài, khung cảnh thiên nhiên Nhật Bản tươi đẹp, sự thân thiện, hiền hòa của con người Nhật Bản sẽ mãi mãi là ký ức sâu đậm, không thể xóa nhòa trong trái tim tôi.
Tôi cũng có thêm những người bạn mới từ các nước trên thế giới, đặc biệt là những người bạn Nhật, họ rất thân thiện và tốt bụng. Tại môi trường mới này, tôi được tiếp xúc với nhiều nền văn hóa, giúp tôi trau dồi về tính cách và quan điểm nhìn nhận về cuộc sống để có thể ứng xử sao cho phù hợp với từng nền văn hóa khác nhau. Ngoài ra, được trải nghiệm cuộc sống Nhật Bản quả là hữu ích đối với công việc nghiên cứu Nhật Bản của tôi.
Sau khi hoàn thành khóa học thạc sỹ rồi, chị đã có những dự định gì tiếp theo chưa?
Công việc nghiên cứu và giảng dạy tiếng Nhật luôn là niềm đam mê của tôi. Nghiên cứu đã trở thành một phần trong cuộc sống của tôi. Theo tôi được biết, tại Việt Nam hiện nay chưa có ai được tham dự Khóa đào tạo tiến sỹ của Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản, vì vậy tôi đang nỗ lực hết mình để tiếp tục được lựa chọn tham gia vào khóa học này.
Trong thời gian qua, tôi đã nhận được rất nhiều sự ủng hộ và giúp đỡ của các thành viên Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản. Tôi hy vọng sau này mình có thể cộng tác với các chuyên gia tiếng Nhật của Quỹ tại Việt Nam trong việc giảng dạy tiếng Nhật ở Việt Nam, với mong ước được đóng góp một phần nhỏ bé của mình vào sự nghiệp giáo dục ở Việt Nam.
Cũng qua buổi trò chuyện này, tôi muốn bày tỏ mong muốn của mình tới Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản là sẽ tiếp tục hỗ trợ cho những thành viên tham gia chương trình sau khi tốt nghiệp khóa học và trở về nước. Với nguyện vọng có thể truyền đạt lại những kiến thức mình có được từ chương trình cho các bạn đang theo học tiếng Nhật ở Việt Nam, tôi cũng hy vọng mình sẽ tổ chức được các buổi Hướng dẫn thực hành (Workshop) về nghe, nói, đọc viết tiếng Nhật ở trình độ Sơ và Trung cấp tại Việt Nam, dưới sự hỗ trợ của Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam. Một lần nữa tôi muốn gửi lời cảm ơn chân thành tới các thầy, cô giáo, các thành viên của Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản, Trường Đại học Nghiên cứu Chính sách Nhật Bản (GRIPS) và Viện Nghiên cứu Quốc ngữ Nhật Bản!
Cám ơn những lời chia sẻ của chị! Chúc chị tiếp tục đạt được thành công trong công việc và cuộc sống. Hy vọng những kế hoạch và ước mơ của chị sẽ trở thành hiện thực! .
