Tình yêu vĩnh cửu vượt qua triệu lần sinh mệnh của “Con mèo triệu kiếp”

“Con mèo triệu kiếp”, tác phẩm tiêu biểu của nữ họa sĩ truyện tranh thiếu nhi Nhật Bản Sano Yoko, là một kiệt tác tối giản nhưng hàm chứa triết lý sâu xa. Tuy được xếp vào thể loại sách tranh thiếu nhi, cuốn sách này thực chất là một “câu chuyện cổ tích dành cho người lớn”, chạm đến tận cùng suy tư về sự sống, tình yêu và sự hiện hữu. Đến nay, nó vẫn gây tiếng vang lớn và được độc giả toàn cầu đồng cảm.

Câu chuyện kể về hành trình luân hồi của một chú mèo vằn: nó chết đi một triệu lần rồi lại sống lại một triệu lần. Trong vô số kiếp trước, nó từng là mèo của nhà vua, mèo của thủy thủ, mèo của pháp sư… nhưng luôn dửng dưng, vô cảm. Chỉ đến khi trở thành một con mèo hoang thực sự “thuộc về chính mình”, nó mới gặp được tình yêu đích thực – một nàng mèo trắng. Lần đầu tiên trong hàng triệu kiếp, nó biết trân trọng sự sống. Và khi mèo trắng ra đi, mèo vằn cũng lần đầu tiên chọn không tái sinh, vì ý nghĩa sống đã trọn vẹn.

Nửa đầu câu chuyện đưa ta chứng kiến tất cả những kiếp sống trước của mèo vằn. Một triệu kiếp ấy chính là biểu tượng cho khoảng cách giữa “tồn tại” và “ý nghĩa của tồn tại” – nó chỉ “sống”, nhưng chưa bao giờ thật sự “sống”. Ở nửa sau, câu chuyện lại nhuốm màu phương Đông, thấm đẫm tinh thần “ngộ”: khi biết yêu và được yêu, cuộc đời mèo vằn đã thoát khỏi vòng lặp vô nghĩa để trở nên duy nhất và trọn vẹn. “Một triệu kiếp trước chỉ là tồn tại, kiếp cuối cùng mới là sống.” Điều đặc biệt là cuốn sách vượt qua ranh giới văn hóa và độ tuổi. “Trẻ con nhìn thấy câu chuyện kỳ ảo về một con mèo; người trẻ thấy chân lý tình yêu; người trung niên nhận ra sự khác biệt giữa sinh tồn và sống đúng nghĩa; còn người già thì thấm thía trọn vòng luân hồi của đời người.” Nhiều người đi làm cũng chia sẻ rằng sự chuyển biến của mèo vằn khiến họ phải tự hỏi: “Mình đang lặp lại cuộc sống, hay thật sự đang sống?”

Cách kể chuyện của Sano Yoko thấm đẫm thẩm mỹ Nhật Bản: kiệm lời mà tinh tế. Cuốn sách ngắn gọn, nhưng mở ra tầng tầng cảm xúc qua tranh vẽ và khoảng trống để người đọc tự suy ngẫm. Đặc biệt, cảnh mèo vằn ôm xác mèo trắng mà khóc, trải dài cả một trang đôi, không một câu thoại nhưng đã trở thành khoảnh khắc bi thương bậc nhất trong lịch sử sách tranh. Nhiều phụ huynh chia sẻ: “Đọc cho con nghe mà chính mình lại khóc nức nở. Thì ra nỗi buồn sâu nhất chẳng cần lời.” Một số độc giả cho rằng cái kết quá bi thương (mèo vằn chết theo mèo trắng). Nhưng phần đông lại cảm nhận đó là sự viên mãn vượt trên cả cái chết. “Nó không phải chết đi, mà là hoàn thành trọn vẹn một đời. Bởi ta sống không phải để đếm số lần, mà để dừng lại ở khoảnh khắc xứng đáng nhất.”

“Con mèo triệu kiếp” là một tác phẩm không chỉ đọc bằng mắt, mà phải đọc bằng cả trái tim. Với những đường nét giản đơn và ngôn từ mộc mạc, Sano Yoko đã dệt nên một tấm lưới suy tưởng về ý nghĩa của sự sống, để mỗi độc giả đều thấy bóng dáng mình trong đó. Đây là cuốn sách xứng đáng có một vị trí trang trọng trên kệ sách. Và mỗi khi lạc lõng trong vòng lặp đời thường, nó sẽ nhắc ta rằng: tình yêu có thể khiến sự tồn tại trở nên đáng giá.